Wartości a interesy.
Kilka uwag o tożsamości lewicy
Więcej
Ukryj
1
adiunkt w Instytucie Nauk Politycznych Uniwersytetu
Warszawskiego
Data publikacji: 27-01-2020
Studia Politologiczne 2009;14
SŁOWA KLUCZOWE
STRESZCZENIE
Tożsamość formacji politycznej jest zjawiskiem wielowymiarowym. Nie sprowadza
się do deklaracji aksjologicznych. Lewica nie tylko w Polsce przeżywa kryzys tożsamości.
Objawia się on m.in. w kapitulacji ideowej i intelektualnej wobec narracji
neoliberalnej czy przyjmowaniu jednostronnej negatywnej interpretacji dziejów
lewicy, w tym doświadczeń realnego socjalizmu. Tożsamość formacji politycznych
wymaga z jednej strony ciągłej rekonstrukcji, z drugiej obrony. W przypadku lewicy wyraźnie brakuje obrony jej tradycyjnych wartości, których aktualność weryfikuje
kryzys współczesnego kapitalizmu. Wartości nie są czymś odseparowanym od
praktyki społeczno-historycznej i interesów społecznych. Można je interpretować
jako uogólnienie, esencjalną syntezę interesów społecznych na różnych poziomach
organizacji życia społecznego. Wartości i interesy nie są jedynie motywacyjną stroną
polityki. Są również kategorią analityczną, pozwalającą demaskować funkcjonalny
aspekt zjawisk społecznych. Również lewicowość nie jest przede wszystkim postawą
moralną i rodzajem społecznej wrażliwości. Jest również dyspozycją poznawczą.
Debata o tożsamości lewicy, jako analiza politologiczna, nie powinna odcinać się
od tradycji klasowego paradygmatu wyjaśniania zjawisk. Zwłaszcza współcześnie
zdaje się rosnąć przydatność odświeżonego klasowego i „paraklasowego” interpretowania
sprzeczności społecznych i politycznych, zwłaszcza gdy uwzględni się ich
globalny kontekst.