The President of Poland’s immunity
in criminal matters
Подробнее
Скрыть детали
1
Department of Political Systems
of the Faculty of Political Science and International Studies of the University of Warsaw,
Poland
Дата публикации: 2021-10-28
Studia Politologiczne 2021;61
КЛЮЧЕВЫЕ СЛОВА:
СТАТЬЯ:
The issue analysed by the author is that of the institution of Presidential
immunity pertaining to the President of the Republic of Poland, and operating in such
a way that a sitting President cannot be held criminally liable before a common court for acts
tantamount to offences. Inclining towards the essence of this solution and its consequences
when it comes to respect for constitutional principles of legalism and equality before the
law, the author at the same time seeks to assess the completeness of the provisions in effect
in Poland, in so doing identifying a lack of clear directives as to how a former President
(i.e. one who has left office) is to be held criminally liable. The conclusion reached by the
author can be said to boil down to a recognition that the liability of a former President before
Poland’s Tribunal of State for offences or crimes committed is of an accessory nature where
common courts are concerned, with the condition underpinning recognition of the Tribunal’s
primacy in matters of jurisdiction being the National Assembly’s adoption of a Resolution
holding a former President liable constitutionally, and potentially at the same time initiating
action in respect of given offences. Any lack of such a National Assembly Resolution must
give rise to a particular kind of reactivation – in respect of the former President – of
jurisdiction in the dispensing of justice by common courts, given the fact that one of the
negative procedural premises has ceased to be non-applicable. Thus, unlike in the case of
a President still holding office, the cognition of the Tribunal of State in relation to a former
President is neither exclusive nor automatic. Such observations have also stimulated work by the author to develop de lege ferenda postulates regarding the subject matter, as set against
the wider background of Poland’s political and constitutional system.
PEER REVIEW INFORMATION
Article has been screened for originality
ЛИТЕРАТУРА (32)
1.
Ciapała J., Prezydent w systemie ustrojowym Polski (1989–1997), Warsaw 1999.
2.
Ciapała J., Zagadnienie odpowiedzialności prawnej Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, «Przegląd Sejmowy» 2005, no. 6.
3.
Cieślak M., Polskie prawo karne. Zarys systemowego ujęcia, Kraków 2011.
4.
Dąbrowski K., Odpowiedzialność Prezydenta za wykroczenia, «Przegląd Prawa Konstytucyjnego» 2017, no. 1.
5.
Dziemidok-Olszewska B., Odpowiedzialność głowy państwa i rządu we współczesnych państwach europejskich, Lublin 2012.
6.
Filip J., Pojęcie oraz rodzaje odpowiedzialności konstytucyjnej, [in:] S. Grabowska, R. Grabowski (eds.), Formy odpowiedzialności konstytucyjnej w państwach europejskich, Toruń 2010.
7.
Glaser S., Polski proces karny w zarysie, Warsaw 1934.
8.
Grabowska S., Modele odpowiedzialności konstytucyjnej we współczesnych państwach europejskich, Toruń 2012.
9.
Grabowska S., W sprawie rozumienia immunitetu oraz odpowiedzialności konstytucyjnej, winy i kary Prezydenta RP, [in:] M. Kłopocka-Jasińska, M. Filipowska-Tuthill (eds.), Immunitet parlamentarny i immunitet głowy państwa z perspektywy konstytucyjnej i karnoprocesowej, Warsaw 2018.
10.
Grajewski K., Immunitet parlamentarny w prawie polskim, Warsaw 2001.
11.
Grzegorczyk T., Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia. Komentarz, Warsaw 2012.
12.
Janusz-Pohl B., Pojęcie „pociągnięcie do odpowiedzialności karnej” na tle konstrukcji karnoprocesowych immunitetów względnych w prawie polskim, [in:] M. Kłopocka-Jasińska, M. Filipowska-Tuthill (eds.), Immunitet parlamentarny i immunitet głowy państwa z perspektywy konstytucyjnej i karnoprocesowej, Warsaw 2018.
13.
Kłopocka-Jasińska M., Immunitet parlamentarny i immunitet głowy państwa jako ograniczenia prawa dostępu do sądu w orzecznictwie Europejskiego Trybunału Praw Człowieka, [in:] M. Kłopocka-Jasińska, M. Filipowska-Tuthill (eds.), Immunitet parlamentarny i immunitet głowy państwa z perspektywy konstytucyjnej i karnoprocesowej, Warsaw 2018.
14.
Kozłowski S., Immunitet jako przedmiot dyskusji o przywilejach parlamentarzystów, «Studia Politologiczne» 2017, vol. 45.
15.
Marek A., Prawo wykroczeń (materialne i procesowe), Warsaw 2008.
16.
Michalski W., Immunitety w polskim procesie karnym, Warsaw 1970.
17.
Milczarek M., Odpowiedzialność karna Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, «Przegląd Prawa Konstytucyjnego» 2010, no. 1.
18.
Mojak R., Sobczak J., Zgromadzenie Narodowe, «Przegląd Sejmowy» 1994, no. 2.
19.
Pietrzak M., Odpowiedzialność konstytucyjna w Polsce, Warsaw 1992.
20.
Sarnecki P., Uwagi do art. 145, [in:] L. Garlicki (ed.), Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, t. I, Warsaw 1999.
21.
Sartori G., Teoria demokracji, Warsaw 1994.
22.
Schaff L., W sprawie immunitetu sędziowskiego, «Państwo i Prawo» 1956, no. 12.
23.
Słomka T., Prezydent Rzeczypospolitej po 1989 roku. Ujęcie porównawcze, Warsaw 2005.
24.
Steiborn S., O zakresie ochrony immunitetowej w postępowaniu karnym, [in:] M. Kłopocka-Jasińska, M. Filipowska-Tuthill (eds.), Immunitet parlamentarny i immunitet głowy państwa z perspektywy konstytucyjnej i karnoprocesowej, Warsaw 2018.
25.
Steinborn S., Uwagi do art. 23, [in:] K. Grajewski, S. Steinborn (eds.), Ustawa o Trybunale Stanu. Komentarz, Warsaw 2020.
26.
Stefański R. A., Przegląd uchwał Izby Karnej i Wojskowej Sądu Najwyższego w zakresie postępowania karnego za 2012 r., «Ius Novum» 2013, no. 2.
27.
Szumiło-Kulczycka D., Odpowiedzialność karna przed Trybunałem Stanu, «Przegląd Sejmowy» 2001, no. 4.
28.
Szymanek J., Epistemologia odpowiedzialności politycznej, [in:] Z. Kiełmiński, J. Szymanek (eds.), Instytucje prawa konstytucyjnego w perspektywie politologicznej, Warsaw 2013.
29.
Szymanek J., Zasada nieodpowiedzialności politycznej prezydenta – arbitra, [in:] T. Mołdawa, J. Szymanek (eds.), Instytucja prezydenta. Zagadnienia teorii i praktyki na tle doświadczeńpolskich oraz wybranych państw obcych, Warsaw 2010.
30.
Śliwiński S., Polskie prawo karne materialne, Warsaw 1946.
31.
Śliwiński S., Polski proces karny przed sądem powszechnym. Zasady ogólne, Warsaw 1948.
32.
Zaleśny J., Odpowiedzialność konstytucyjna w prawie polskim okresu transformacji ustrojowej, Toruń 2004.