PL EN RU
Spór o granice kompetencji Unii Europejskiej – uwagi na tle orzecznictwa TSUE
 
Więcej
Ukryj
1
Wydział Prawa Uniwersytetu w Białymstoku
 
2
Wydział Prawa i Ekonomii Uniwersytetu Humanistyczno-Przyrodniczy im. Jana Długosza w Częstochowie
 
3
Wydział Nauk Politycznych i Studiów Międzynarodowych Uniwersytetu Warszawskiego
 
 
Data publikacji: 17-07-2023
 
 
Studia Politologiczne 2023;69
 
SŁOWA KLUCZOWE
STRESZCZENIE
Tekst dotyczy podstawy prawnej wyroku Trybunału Sprawiedliwości UE (dalej także: TSUE) z dnia 15 lipca 2021 roku w sprawie C 791/19 Komisja Europejska przeciwko Rzeczypospolitej Polskiej, w którym Trybunał orzekał na okoliczność zgodności z prawem Unii Europejskiej przepisów prawa krajowego dotyczących ustroju organów władzy sądowniczej. Na jego tle dowodzi się, że problematyka ustroju władzy sądowniczej państw członkowskich UE nie jest kompetencją przyznaną UE ani też nie jest kompetencją dzieloną między państwa członkowie i UE. Jego określanie pozostaje kompetencją wyłączną państw członkowskich UE. Trybunał Sprawiedliwości UE jest powołany do orzekania wyłącznie w zakresie kompetencji powierzonych UE. Natomiast TSUE w drodze orzekania nie jest kompetentny do przyznawania sobie kompetencji do ingerowania w sprawy znajdujące się w wyłącznej gestii państw członkowskich i w ten sposób „wymuszania” pożądanych przez siebie rozwiązań prawnych. Autorzy koncentrują się na podstawie prawnej podjętego przez TSUE wyroku w sprawie C 791/19 Komisja Europejska przeciwko RP, tj. kompetencji TSUE do orzekania w zakresie zagadnień dotyczących ustroju organów władzy sądowniczej państw członkowskich. Nie odnoszą się natomiast do ustrojowej oceny przepisów poddanych kontroli. W ocenie autorów, rozstrzygnięcie TSUE wywołuje wiele wątpliwości w zakresie wykazania właściwej podstawy prawnej, a w konsekwencji, co do charakteru prawnego tej wypowiedzi TSUE.
INFORMACJE O RECENZOWANIU
Sprawdzono w systemie antyplagiatowym
 
REFERENCJE (45)
1.
Balicki R., Demokracja oraz jej deficyt w Unii Europejskiej, «Przegląd Prawa Konstytucyjnego» 2011, nr 4.
 
2.
Banaszak B., Proceduralne i materialnoprawne normy konstytucji, [w:] J. Trzciński (red.), Charakter i struktura norm konstytucji, Warszawa 1997.
 
3.
Bator A., Kompetencja w prawie i prawoznawstwie, Wrocław 2004.
 
4.
Bień-Kacała A., Illiberal Judicialisation of Politics in Poland, «Comparative Law Review» 2019, t. 25.
 
5.
Blauberger M., Hüllen V. van, Conditionality of EU funds: an instrument to enforce EU fundamental values?, «Journal of European Integration» 2021, vol. 41, nr 1.
 
6.
Cappelletti M., Is the European Court of Justice “running wild”?, «European Law Review» 1987, vol. 12.
 
7.
Ciapała J., O przekazywaniu kompetencji organów władzy państwowej organizacji międzynarodowej. Uwagi na tle wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 26 czerwca 2013 r., «Przegląd Sejmowy» 2014, nr 5 (124).
 
8.
Domańska A., Czy zgodnie z Konstytucją RP możliwa jest ratyfikacja decyzji Rady Europejskiej (UE, Euroatom) 2020/2053 z 14 grudnia 2020 r. dotyczącej systemu zasobów własnych Unii Europejskiej bez zgody wyrażonej w ustawie przez Sejm i Senat RP? «Zeszyty Prawnicze Biura Analiz Sejmowych» 2021, nr 2 (70).
 
9.
Drobysz M., Majkowska-Szulc S., Pyć D., Tomaszewska M., Zużewicz I., Brodecki Z., Komentarz do Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską, [w:] Traktat o Unii Europejskiej, Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską z komentarzem, Warszawa 2006.
 
10.
Dudek D., Pojęcie i klasyfikacja zasad ustrojowych, [w:] D. Dudek (red.), Zasady Ustroju III Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 2009.
 
11.
Garlicki L., Polskie prawo konstytucyjne, Warszawa 2009.
 
12.
Geiger R., Khan D.E., Kotzur M., European Union Treaties. Treaty of the European Union. Treaty on the Functioning of the European Union. Charter of Fundamental Rights of European Union. A Commentary, C.H. Beck 2015.
 
13.
Gontarski W., Możliwości zablokowania ustanowienia powiązania budżetu Unii Europejskiej z praworządnością, «Przegląd Sejmowy» 2021, nr 5 (166).
 
14.
Grzybowski M., Mikuli P., Realizacja konstytucyjnych kompetencji Prezydenta RP w sferze stosunków międzynarodowych, [w:] M. Grzybowski (red.), System rządów Rzeczypospolitej Polskiej. Założenia konstytucyjne a praktyka ustrojowa, Warszawa 2006.
 
15.
Jaskiernia J., Komentarz do Konstytucji RP. Art. 7, 8, 9, Warszawa 2021.
 
16.
Kabat-Rudnicka D., Konstytucjonalizacja Unii Europejskiej a sądownictwo konstytucyjne. Wielopoziomowa współpraca czy rywalizacja?, Warszawa 2016.
 
17.
Koncewicz T.T., Filozofia europejskiego wymiaru sprawiedliwości. O ewolucji fundamentów unijnego porządku prawnego, Warszawa 2020.
 
18.
Kowalik-Bańczyk K., Zasada kompetencji powierzonych i kategorie kompetencji, [w:] S. Biernat (red.), Podstawy i źródła prawa Unii Europejskiej. System Prawa Unii Europejskiej, t. 1, Warszawa 2020.
 
19.
Jedlecka W., Suwerenność państw członkowskich a kompetencje wyłączne Unii Europejskiej, [w:] W. Jedlicka (red.), Z zagadnień teorii i filozofii prawa. Kompetencja ze stanowiska teorii i filozofii prawa, Wrocław 2004.
 
20.
Leszczyński L., Zagadnienia teorii stosowania prawa. Doktryna i tezy orzecznictwa, Kraków 2001.
 
21.
Łętowska E., Czego uczą odpowiedzi na pytania prejudycjalne dotyczące polskiego wymiaru sprawiedliwości, «Palestra» 2020, nr 5.
 
22.
Machnikowska A., Odpowiedzialność władzy sądowniczej a odpowiedzialność dyscyplinarna sędziów, «Przegląd Prawa Konstytucyjnego» 2020, nr 4.
 
23.
Marcisz P., Koncepcja tworzenia prawa przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej, Warszawa 2015.
 
24.
Matczak M., Imperium tekstu. Prawo jako postulowanie i urzeczywistnianie świata możliwego, Warszawa 2019.
 
25.
Matczak M., Z rozważań nad koncepcją normy kompetencyjnej, [w:] A. Bator (red.), Z zagadnień teorii i filozofii prawa: Konstytucja, Wrocław 1999.
 
26.
Miąsik D., Zasady prawa Unii Europejskiej, [w:] D. Miąsik (red.), Zasady i prawa podstawowe, t. 2: System prawa Unii Europejskiej, Warszawa 2022.
 
27.
Miąsik D., Półtorak N., Wróbel A. (red.), Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej. Komentarz. Tom I (art. 1–89), Warszawa 2012.
 
28.
Müller J.-W., Should the EU Protect Democracy and the Rule of Law Inside Member States?, https://www.princeton.edu/~jmu... (25.08.2022).
 
29.
Patyra S., Sądownictwo dyscyplinarne w kontekście ograniczeń konstytucyjnych, «Przegląd Prawa Konstytucyjnego» 2020, nr 4.
 
30.
Poboży M., Zasada podziału władzy w systemie instytucjonalnym Unii Europejskiej, Warszawa 2014.
 
31.
Prokop K., Normatywny aspekt poszanowania wspólnych wartości. Rozważania wokół art. 2 TUE, [w:] M. Romanowski (red.), Wartości Unii Europejskiej a praworządność, Warszawa 2020.
 
32.
Przywora B., Tryb ratyfikacji przez Rzeczpospolitą Polską decyzji Rady Europejskiej (UE, Euroatom) 2020/2053 z 14 grudnia 2020 r. w sprawie systemu zasobów własnych, «Zeszyty Prawnicze Biura Analiz Sejmowych» 2021, nr 2 (70).
 
33.
Rytel-Warzocha A., Contemporary Problems of the Judicial Power in Poland, «Gdańskie Studia Prawnicze» 2020, vol. 24, nr 4.
 
34.
Sadurski W., Demokracja na czarną godzinę. Publicystyka, eseje, mowy obrończe 2009–2022, Kraków 2022.
 
35.
Safjan M., Prawo do skutecznej ochrony sądowej – refleksje dotyczące wyroku TSUE z 19.11.2019 r. w sprawach połączonych C-585/18, C-624/18, C-625/18, «Palestra» 2020, nr 5.
 
36.
Saganek P., Podział kompetencji pomiędzy Unię Europejską a państwa członkowskie w świetle traktatu konstytucyjnego, [w:] A. Łazowski, R. Ostrihansky (red.), Współczesne wyzwania europejskiej przestrzeni prawnej. Księga pamiątkowa dla uczczenia 70. Urodzin Profesora Eugeniusza Piontka, Kraków 2005.
 
37.
Schmidt M., Bogdanowicz P., The infringement procedure in the rule of law crisis: How to make effective use of Article 258 TFEU, «Common Market Law Review» 2018, vol. 55, nr 4.
 
38.
Sikora A., Zagadnienia demokratycznego charakteru Unii Europejskiej, [w:] S. Biernat (red.), Podstawy i źródła prawa Unii Europejskiej. System Prawa Unii Europejskiej, t. 1, Warszawa 2020.
 
39.
Szyndlauer R., Przebieg dialogu dotyczącego praworządności pomiędzy instytucjami Unii Europejskiej a rządem polskim – perspektywa Komisji Europejskiej, [w:] J. Barcz, A. Grzelak, R. Szyndlauer (wstęp, wybór i opracowanie), Problem praworządności w Polsce w świetle dokumentów Komisji Europejskiej Okres „dialogu politycznego” 2016–2017, Warszawa.
 
40.
Tuleja P., Komentarz do art. 7, [w:] M. Safjan, L. Bosek (red.), Konstytucja RP. Komentarz, t. I: Art. 1–86, Warszawa 2016.
 
41.
Wiącek M., Komentarz do art. 89, [w:] M. Safjan, L. Bosek (red.), Konstytucja RP. Komentarz, t. II: Art. 87–243, Warszawa 2016.
 
42.
Wojtyczek K., Przekazywanie kompetencji państwa organizacjom międzynarodowym, Kraków 2007.
 
43.
Zaleśny J., Czy zgodnie z Konstytucją RP możliwa jest ratyfikacja decyzji Rady Europejskiej (UE, Euroatom) 2020/2053 z 14 grudnia 2020 r. dotyczącej systemu zasobów własnych Unii Europejskiej bez zgody wyrażonej w ustawie przez Sejm i Senat RP?, «Zeszyty Prawnicze Biura Analiz Sejmowych» 2021, nr 2 (70).
 
44.
Zawidzka-Łojek A., Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej na straży przestrzegania prawa unijnego, [w:] J. Barcz, A. Zawidzka-Łojek (red.), Sądowe mechanizmy ochrony praworządności w Polsce w świetle najnowszego orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, Warszawa 2018.
 
45.
Zieliński M., Wykładnia prawa: Zasady, reguły, wskazówki, Warszawa 2002.
 
ISSN:1640-8888
Journals System - logo
Scroll to top