Socjalistyczna demokracja parlamentarna:
granice porozumienia ustrojowego
w 1989 r.
Więcej
Ukryj
1
adiunkt w Instytucie Nauk Politycznych Uniwersytetu
Warszawskiego
Data publikacji: 27-01-2020
Studia Politologiczne 2009;15
SŁOWA KLUCZOWE
STRESZCZENIE
Artykuł porusza problem porozumienia ustrojowego zawartego przy Okrągłym
Stole między władzą a opozycją uznaną za konstruktywną, tzn. nie domagającą
się odejścia od ustroju socjalistycznego. Istotą porozumienia ustrojowego
jest uznanie, że socjalistyczna demokracja parlamentarna będzie systemem
opierającym się na określonych wartościach i zasadach, takich jak: ewolucyjny
charakter przemian; odejście od monopolu marksistowskiego w systemie wartości,
na których opiera się system sprawowania władzy; utrzymanie przewodniej roli
PZPR w państwie (w praktyce przywództwo to przeniesione zostaje na nowo
utworzony urząd prezydenta); pluralizm polityczny rozumiany jako swoboda
zrzeszania się (lecz nie wielopartyjność); trwałość dotychczasowych sojuszy
międzynarodowych itp. Tworzy się nowy system naczelnych organów państwowych
– przywrócony zostaje urząd prezydenta i Senat jako druga izba parlamentu,
lecz Sejm utrzymuje swą naczelną pozycję ustrojową. W praktyce socjalistyczna
demokracja parlamentarna okazuje się tworem przejściowym – funkcjonuje do
noweli grudniowej z 1989 r.