Rola sądów administracyjnych
w zapewnieniu ochrony praw dzieci
par jednopłciowych
(w kontekście prawa europejskiego)
Więcej
Ukryj
1
Uniwersytet
Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie
Data publikacji: 15-12-2023
Studia Politologiczne 2023;70
SŁOWA KLUCZOWE
STRESZCZENIE
Rola sądów w zakresie ochrony praw jednostki i tzw. prawotwórstwo sądowe
stanowią zagadnienia teoretyczne o doniosłym znaczeniu dla praktyki stosowania
prawa, jako że dotyczą odpowiedzi na pytanie o to, co wolno sędziemu w sytuacji, gdy
przepisy ustawowe w ocenie sądu są nieaktualne lub niewystarczające do rozstrzygnięcia
w konkretnym stanie faktycznym z uwagi na zmianę stosunków społecznych.
Przedmiotem opracowania jest ukazanie roli sądów administracyjnych w zakresie
ochrony praw dzieci par jednopłciowych. Współczesne zjawiska funkcjonujące na skalę
europejską, takie jak: otwarte granice i ruchy migracyjne, pluralizm stylów życia, czy
rozwój technologii informacyjnych i medycznych znajdują odzwierciedlenie w stosunkach
prawnych regulowanych przez różnorodne gałęzie prawa, w tym w normach regulujących
sprawy mieszczące się w zakresie kognicji sądów administracyjnych. Stanowią też, inter
alia, źródło problemów w tytułowym zakresie, związanych z interpretacją owych norm.
Orzecznictwo może odegrać istotną rolę zarówno w dynamicznym interpretowaniu prawa w ramach realiów społecznych, ujednolicaniu praktyki, jak i poszerzaniu świadomości
ochrony praw jednostki.
Tytułowa tematyka przedstawiona jest w świetle prawa europejskiego – przede
wszystkim w świetle standardów i zasad prawa, których źródłami są: tradycje państw
europejskich oraz prawo krajowe, regulacje między- i ponadnarodowe oraz case-law
Europejskiego Trybunału Praw Człowieka (ETPC) i Trybunału Sprawiedliwości Unii
Europejskiej (TSUE). Warto przy tym podkreślić, że jeżeli chodzi o prawo unijne nie
nastąpiła w tym zakresie harmonizacja lub ujednolicenie standardów na poziomie
wspólnotowym (ani konwencyjnym) z uwagi na nieprzekazanie Unii Europejskiej
stosownych kompetencji przez państwa członkowskie. Zgodnie z zasadą przyznania Unia
może działać tylko w zakresie swoich kompetencji i ma ich tylko tyle, ile powierzyły jej
państwa członkowskie. Zatem wszystkie materie niewskazane wprost jako kompetencje UE
pozostają w gestii autonomicznej regulacji państw członkowskich. Kwestie te wchodzą
jednakże – pośrednio – w zakres normowania przewidziany przez Konwencję o ochronie
praw człowieka i podstawowych wolności (Europejską Konwencję Praw Człowieka – EKPC).
W opracowaniu wykazano, że sądy administracyjne – z zasady orzekające zachowawczo
i formalistycznie – potrafią odwołać się do wartości elastyczności stosowania prawa
w sytuacji konieczności przyznania ochrony praw dzieci par jednopłciowych.
INFORMACJE O RECENZOWANIU
Sprawdzono w systemie antyplagiatowym
REFERENCJE (4)
1.
Banaszkiewicz B., „Małżeństwo jako związek kobiety i mężczyzny”. O niektórych implikacjach art. 18 Konstytucji RP, «Kwartalnik Prawa Prywatnego» 2013, nr 3.
2.
Dworkin R., Hard Cases, «Harvard Law Review» 1975, vol. 88, nr 6.
3.
Kalisz A., Leszczyński L., Liżewski B., Wykładnia w międzynarodowym prawie praw człowieka i prawie Unii Europejskiej. Model wykładni a odrębności, Lublin 2012.
4.
Mączyński A., Konstytucyjne i międzynarodowe uwarunkowania instytucjonalizacji związków homoseksualnych, [w:] M. Andrzejewski (red.), Związki partnerskie: debata na temat projektowanych zmian prawnych, Toruń 2013.