podstawowa teza uzasadniana w eseju określa zależność pomiędzy naturą procesów poznawczych przypisywanych człowiekowi a polityką definiowaną jako przestrzeń możliwych interakcji pomiędzy ludźmi określanych na poziomie kulturowych artefaktów w postaci idei. Jest ona oparta na fundamentalnych rozróżnieniach dotyczących systemów uczących się (systemów kognitywnych) określających sposoby (możliwości) przetwarzania przez nie informacji i wynikających z nich restrykcji poznawczych. Umysł ludzki jest w tym ujęciu jednym z systemów poznawczych. Teza posiada następującą formułę: jeśli proces rozumienia jest fundamentem myślenia politycznego, to reifikacja myśli na poziomie kulturowych artefaktów stanowi poznawczą pułapkę zamykającą myślenie, a myślenie polityczne w szczególności w tradycji kopiowania i odtwarzania tychże artefaktów. Jest to proces prowadzący do poznawczej patologii na poziomie społecznym i politycznym, która charakteryzuje się hegemonią pamięci i naśladownictwa, a w konsekwencji arbitralnie limituje nie tylko zakres myśli, ale też sposób, w jaki odnosimy się do świata. Powyższy proces pozbawia istotności relację pomiędzy rozumieniem a wiedzą, czyniąc z tej ostatniej zmumifikowany artefakt pamięci zbiorowej. W konsekwencji artefakty zbiorowej pamięci w postaci idei stają się wtórnie przedmiotami lub produktami trafiającymi na polityczny rynek, stając się elementami obrotu politycznego, wyalienowanymi w stosunku do swojego źródła i pierwotnej funkcji.