PL EN RU
Immunitet jako przedmiot dyskusji o przywilejach parlamentarzystów
 
Więcej
Ukryj
1
Instytut Nauk Politycznych Uniwersytetu Warszawskiego
 
 
Data publikacji: 20-12-2019
 
 
Studia Politologiczne 2017;45
 
SŁOWA KLUCZOWE
STRESZCZENIE
Potrzebę funkcjonowania immunitetu należy oceniać zarówno biorąc pod uwagę korzyści systemowe, jakie z niego płyną, jak i zagrożenia oraz różnorodne patologie czy nadużycia. Zrównoważona ocena korzyści i strat dla funkcjonowania organów państwowych wymaga refleksji z punktu widzenia doświadczeń historycznych i problemów bieżących, współczesnych. Istotne wydaje się prognostyczne podejście do możliwych zakłóceń organizacyjnych w przypadku dokonywania zmian regulacji prawnych w tym zakresie. Współcześnie nie można wskazać jednolitej tendencji w parlamentach europejskich, która potwierdzałaby, że istnieje wyraźna potrzeba ograniczania immunitetów. Immunitetowi towarzyszy wiele mitów, które są źródłem inspiracji polityków i publicystów domagających się jego całkowitego zniesienia. Jeden z tych mitów wiąże się z określaniem immunitetu jedynie jako przywileju. W świetle Konstytucji RP na ochronę parlamentarzystów składają się dwa immunitety (bezwzględny i względny) oraz przywilej nietykalności. Parlamentarzystom w większości państw przysługuje ochrona przed wszczęciem postępowania karnego, jednakże na ogół nie rozciąga się on na sferę cywilnoprawną. W Polsce dostrzec można ograniczenie ochrony praw konstytucyjnie zagwarantowanych jednostce, w związku z tym, iż do pociągnięcia parlamentarzysty do odpowiedzialności za naruszenie praw osób trzecich potrzebna jest zgoda izby, w której zasiada. Ponadto istnienie immunitetu formalnego powoduje pewne uciążliwości nie tylko dla obywateli, ale również z punktu widzenia pracy Sejmu i Senatu. Wiąże się to też z dyskomfortem dla samych parlamentarzystów, będących w różnych sytuacjach obiektem nadmiernego zainteresowania ze strony środków masowego przekazu.
INFORMACJE O RECENZOWANIU
Sprawdzono w systemie antyplagiatowym
 
REFERENCJE (19)
1.
B. Banaszak, Porównawcze prawo konstytucyjne współczesnych państw demokratycznych, Warszawa 2007.
 
2.
A. Bisztyga, Ekspertyza prawna będąca analizą porównawczą zakresu ochrony wynikającego z immunitetu parlamentarnego, sędziowskiego i prokuratorskiego w kontekście popełnienia wykroczenia przez parlamentarzystę, sędziego lub prokuratora z uwzględnieniem propozycji zawartych w poselskim projekcie ustawy, [w:] Problematyka zakresu ochrony wynikającego z immunitetu parlamentarnego, sędziowskiego i prokuratorskiego w kontekście popełnienia wykroczenia przez parlamentarzystę, sędziego lub prokuratora, „Opinie i Ekspertyzy”, Kancelaria Senatu, OE-205, kwiecień 2013.
 
3.
M. Chmaj, Immunitet parlamentarny w Polsce. Stan obecny i perspektywy zmian, Instytut Spraw Publicznych, Warszawa 2009.
 
4.
L. Garlicki, Komentarz do art. 105, [w:] K. Działocha, L. Garlicki (red.), Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej, t. II, Warszawa 2001.
 
5.
L. Garlicki, Polskie prawo konstytucyjne, Warszawa 2007.
 
6.
K. Grajewski, Immunitet parlamentarny w prawie polskim, Warszawa 2001.
 
7.
K. Grajewski, Odpowiedzialność posłów i senatorów na tle zasady mandatu wolnego, Warszawa 2009.
 
8.
K. Grajewski, Opinia prawna na temat wybranych aspektów immunitetu i nietykalności parlamentarzystów, sędziów i prokuratorów, [w:] Problematyka zakresu ochrony wynikającego z immunitetu parlamentarnego, sędziowskiego i prokuratorskiego w kontekście popełnienia wykroczenia przez parlamentarzystę, sędziego lub prokuratora, „Opinie i Ekspertyzy”, Kancelaria Senatu, OE-205, kwiecień 2013.
 
9.
B. Janusz-Pohl, Immunitety w polskim postępowaniu karnym, Warszawa 2009.
 
10.
D. Łukasz, K. Borowski, R. Puchta, A. Pol, Immunitet parlamentarny w wybranych krajach Unii Europejskiej, [w:] W. Odrowąż-Sypniewski (red.), Immunitet parlamentarny. Zagadnienia podstawowe, Kancelaria Sejmu. Biuro Analiz Sejmowych, Warszawa 2007.
 
11.
W. Michalski, Immunitety w polskim procesie karnym, Warszawa 1970.
 
12.
J. Mordwiłko, Immunitet parlamentarny po jego dostosowaniu w roku 2003 do Konstytucji, [w:] W. Odrowąż-Sypniewski (red.), Immunitet parlamentarny.
 
13.
Zagadnienia podstawowe, (Kancelaria Sejmu. Biuro Analiz Sejmowych), Warszawa 2007.
 
14.
J. Mordwiłko, Respektowanie immunitetu parlamentarnego przez organa stosujące przymus w sprawie dotyczącej posła, [w:] Status posła, cz. I, Wybór.
 
15.
ekspertyz prawnych do art. 1–24 ustawy z 9 maja 1996 r. o wykonywaniu mandatu posła i senatora (Dz.U. z 2003 r. nr 221, poz. 2199, ze zm.), Studia Biura Analiz Sejmowych Kancelarii Sejmu, Warszawa 2007.
 
16.
Ch. Perelman, O sprawiedliwości, Warszawa 1959.
 
17.
W. Skrzydło, Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 2007.
 
18.
B. Szepietowska, Immunitet parlamentarny w państwach Europy Zachodniej i w USA, „Biuletyn. Ekspertyzy i Opinie Prawne”, Kancelaria Sejmu, 3(6)/92, Warszawa 1993.
 
19.
P. Uziębło, Immunitet Parlamentarny w państwach Unii Europejskiej, Internet 2005-2006, http://pedrou.w.interia.pl/imm... (dostęp 30-01-2017).
 
ISSN:1640-8888
Journals System - logo
Scroll to top