Geneza i ewolucja
konstytucjonalizmu kazachstańskiego
Więcej
Ukryj
1
profesor w Instytucie Nauk Politycznych Uniwersytetu
Warszawskiego
Data publikacji: 27-12-2019
Studia Politologiczne 2014;33
SŁOWA KLUCZOWE
STRESZCZENIE
Artykuł prezentuje narodziny ustroju Kazachstanu. Państwo to ma wyjątkowo
długie i bogate doświadczenia konstytucyjne. Trzeba jednak pamiętać, że samo
pojęcie państwa w społeczeństwach plemiennych jest przenoszeniem na grunt Azji
pojęć europejskich. Tradycyjną postać chanatu trudno jest przecież postrzegać we
współczesnych kategoriach państwa. Niemniej historiografia Kazachstanu mocno
odwołuje się do najdawniejszych przejawów państwowości, czasami próbując
nawet jej szukać trochę „na wyrost”, co z pewnością jest sposobem budowania
tożsamości państwowej, a co w przypadku stosunkowo nowych i młodych
organizmów państwowych jest rzeczą niebagatelną, a przez to także i na swój sposób
oczywistą. W ewolucji konstytucjonalizmu kazachskiego wskazuje się najczęściej
trzy zasadnicze etapy. Etap pierwszy to okres poprzedzający powstanie Związku
Radzieckiego. Jest on mocno akcentowany, głównie po to aby udowodnić, że na
terenach Kazachstanu państwo było strukturą wcześniejszą aniżeli państwowość
kojarzona ze Związkiem Radzieckim. Drugi etap w rozwoju Kazachstanu to okres
radziecki. Okres ten miał zasadnicze konsekwencje dla państwa. W tym okresie
pojawiła się bowiem pierwsze prawdziwa konstytucja Kazachstanu. Schyłek tego
okresu przesądził z kolei o współczesnym Kazachstanie jako niepodległym państwie.
Stąd trzecim i ostatnim etapem w historii konstytucjonalizmu Kazachstanu jest
etap tzw. konstytucjonalizmu niepodległego.
INFORMACJE O RECENZOWANIU
Sprawdzono w systemie antyplagiatowym
REFERENCJE (19)
1.
E.A. Abil’, Istoriâ gosudarstwa i prawa Respubliki Kazachstan s drevnejšich vremen do 1992 godu, Astana 2001.
2.
S.K. Amandykova, Stanovlenie doktriny konstituconalizma v Kazachstane, Karaganda 2002.
3.
M.T. Bajmachanov, Stanovlenie gosudarstva i konstitucionnyj process v Respublike Kazachstan, Almaty 2000.
4.
T. Bodio, T. Mołdawa, Konstytucje państw Azji Centralnej. Tradycje i współczesność, Warszawa 2007.
5.
K.N. Burchanov, B.K. Sultanov, B.G. Ajagan, Sovremiennia politiczeskaja istoria Kazachstana (1986–2006 gg.), Almaty 2006.
6.
A. Czajowski, Republika Kazachstanu, [w:] W. Baluk, A. Czajowski (red.), Ustroje polityczne krajów Wspólnoty Niepodległych Państw, Wrocław 2007.
7.
Kazachstan: etapy gosudarstvennosti. Konstitucionnyje akty, Almaty 1997.
8.
E.K. Nurpeisov, E.K. Kotov, Gosudarstvo Kazachstan: ot chanskoj vlasti k prezidentskoj respublike, Ałmaty 1995.
9.
A. Nysanbaev, M. Mašan, Ž. Murzalin, A. Tulegov, Èvoluciâ političeskoj sistemy Kazachstana, Almaty 2001, t. I.
10.
Ż. Saadanbiekov, Avtoritarizm i demokratia na vostokie, Almaty 2003.
11.
G.S. Sapargaliev, Konstitucionnoe pravo Respubliki Kazachstan, Almaty 2002.
12.
G.S. Sapargaliev, A. Bulgakbaev (opr.), Sobranie zakonodatel’stva Kazachskoj Avtonomnoj Sovetskoj Socialističeskoj Respubliki (1920–1938), Alma- -Aty 1969.
13.
S. Sartaev, L. Nazarkulova, Stanovlenie Konstitucii Respubliki Kazachstan (problemy i perspektivy), Almaty 2002.
14.
J. Szymanek, Konstytucyjne wyznaczniki pozycji ustrojowej parlamentu w przestrzeni poradzieckiej: casus Azji Centralnej, „Studia Prawnicze” 2008, nr 2.
15.
J. Szymanek, Ustrój konstytucyjny Kazachstanu, Warszawa 2013.
16.
P. Załęski, Elity władzy politycznej Kazachstanu, Warszawa 2006.
17.
P. Załęski, Zmiana i stabilność systemu politycznego Kazachstanu, [w:] J. Zaleśny (red.), Zagadnienia ustrojowe państw poradzieckich, Warszawa 2010.
18.
E. Zieliński, Procesy odrodzenia narodowego i państwowego republik, [w:] E. Zieliński (red.), Przeobrażenia ustrojowe w republikach dawnego ZSRR, Warszawa 1993.
19.
I. Zwjagielskaja, Stanovlenie gosudarstv centralnoj Azji. Političeskije processy, Moskva 2009.