Skala, dynamika i struktura napływu uchodźców wojennych z Ukrainy do Polski w pierwszych tygodniach nowej fazy inwazji Rosji na Ukrainę postawiła przed państwem i społeczeństwem polskim zadania wykraczające poza dotychczasowe doświadczenia świata w udzielania cudzoziemcom ochrony. W szybkim czasie wypracowano w Polsce inkluzyjny model ochrony migrantów, łącząc formalne i nieformalne sposoby pomagania wielu podmiotów publicznych i niepublicznych oraz obywateli w efektywny sposób radzenia sobie z kryzysem uchodźczym. W niniejszym artykule podejmuję analizę charakterystycznych cech procesu kształtowania się polskiego modelu ochrony migrantów wojennych z Ukrainy oraz politycznego, społecznego i kulturowego kontekstu jego implementacji do publicznego i niepublicznego systemu pomocy. Pokazuję szczególną wartość zaangażowania obywateli w ten proces z perspektywy sprawności publicznego systemu pomocy. Szacuję potencjalne możliwości wykorzystania polskich doświadczeń w innych krajach oferujących ochronę migrantom, wskazuję mocne i słabe strony polskiego systemu przyjmowania migrantów.