„Zniekształcona demokracja”
diff erentia specifi ca reżimu przejściowego/
hybrydowego na przykładzie państw bałkańskich
– szkic rozważań teoretyczno-sytuacyjnych
Więcej
Ukryj
1
Instytut Nauk Politycznych
i Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie
Data publikacji: 20-09-2024
Studia Politologiczne 2024;73
SŁOWA KLUCZOWE
STRESZCZENIE
Celem artykułu jest próba odpowiedzi na cztery pytania: jak bliskie sobie są
pojęcia „zniekształcona demokracja” i „reżim przejściowy/hybrydowy”, które z państw
bałkańskich stygmatyzowane są zjawiskiem „zniekształconej demokracji” a ich ustrój
polityczny oceniany jest jako reżim przejściowy/hybrydowy, czy dla przywołanych państw
daje się ustalić wspólny kontekst sytuacyjny mający wpływ na ocenę demokratyzacji
transformujących się systemów politycznych, jakie są przyczyny takiego stanu rzeczy.
W tym celu analizie poddane zostały Raporty Freedom House Nations in Transit z roku
2021, 2022 i 2023 dotyczące państw bałkańskich cechujących się reżimem przejściowym/
hybrydowym. W kolejności alfabetycznej to: Albania, Bośnia i Hercegowina, Czarnogóra,
Kosowo, Macedonia Północna oraz Serbia. W opinii autorki lata brane pod uwagę
mogą wystarczająco zorientować o aktualnym stanie w badanej problematyce,
bowiem jednoznacznie potwierdzają obecność zjawisk znacząco osłabiających proces
demokratyzacji tych państw. To zjawisko przyjęto określać mianem „zniekształconej
demokracji”, co jest immanentną cechą reżimu przejściowego/hybrydowego. Dla
analizowanych państw kontekst sytuacyjny jest bliski sobie. Wciąż istnieją problemy z funkcjonowaniem demokratycznych instytucji, przestrzeganiem norm i procedur. Przyczyn
takiego stanu rzeczy upatruje się w postawach i zachowaniach zarówno rządzących jak
i społeczeństwa.
INFORMACJE O RECENZOWANIU
Sprawdzono w systemie antyplagiatowym
REFERENCJE (41)
1.
Agh A., The Politics of Central Europe, London–Thousand Oaks–New Delhi 1998.
6.
Antoszewski A., Reżim polityczny, [w:] A.W. Jabłoński, L. Sobkowiak (red.), Studia z teorii polityki, t. 1, Wrocław 1999.
7.
Antoszewski A., Współczesne teorie demokracji, Warszawa 2016.
8.
Antoszewski A., Demokracja nieliberalna jako projekt polityczny, «Przegląd Europejski» 2018, nr 2.
9.
Antwi-Boasiako K.B., Csanyi P. (red.), The Theories of Decentralization and Local Goverment: Implementation, Implications and Realities. A Global Perspective, Nacogdohes 2015.
10.
Beentham D., Conditions for Democratic Consolidation, «Review of African Political Economy» 1994, vol. 21, Iss. 60.
11.
Boogards M., How to classify hybrid regimes? Defective democracy and electoral authoeitarianism «Democratization» 2009, nr 16(2).
15.
Brzostek M.G., Europa Środkowo-Wschodnia – między demokracją a autorytaryzmem, «Acta Politica Polonia» 2017, nr 40.
16.
Bujwid-Kurek E., States in transformation according to politicology paradigms: selected example, [w:] S. Mladinović, A. Vuković (red.), In honor of profesor Đorđe Tasić: life, works and echoes, Beograde 2023.
17.
Carothers T., The End of the Transition Paradigm, «Journal of Democracy» 2002, nr 13(1).
21.
Diamond L., Developing Democracy. Twards Consolidation, Baltimore 1999.
22.
Diamond L., Plattner M., Chu Y., Tien H. (red.), Consolidating Third Wave Democracies. Themes and Persspectives, Baltiomore 1997.
23.
Epstein D., Bates R., Goldstone J., Kristensen J., O’Halloran S., Democratic Transitions, «American Journal of Political Science» 2006, nr 50(3).
27.
Levitsky S., Way L., Competitive autoritarianism:Hybryd regimes after the Cold War, New York 2010.
28.
Lewitsky S., Way L.A., The Rise of Competitive Authoritarianism, «Journal of Democracy» 2002, t. 13, nr 2.
29.
Linz J., Stpen A., Problems of Democratic Tranistion and Consolidation: Southern Europe, South America, and Post-Communist Europe, Baltimore 1996.
33.
Mikucka-Wójtowicz D., Transformacja ustrojowa w państwach Europy Środkowej i Południowo-Wschodniej – geneza, uwarunkowania, przebieg procesu. Uwagi teoretyczne, [w:] E. Bujwid-Kurek, D. Mikucka-Wójtowicz (red.), Transformacja ustroju politycznego wybranych państw Europy Środkowej i Południowo-Wschodniej, Kraków 2015.
34.
Morlino L., Changes for Democracy. Astors, Structures, Processes, New York 2011.
35.
Prokop M., Typologia reżimów hybrydalnych. Ujęcie teoretyczno-metodologiczne, «Historia i Polityka» 2017, vol. 21(28).
39.
Szymański A., Podejścia teoretyczne do badania demokratyzacji i autokratyzacji na poziomie lokalnym i regionalnym, «Polityka i Społeczeństwo» 2020, nr 2(18).
40.
Wojnicki J., Autorytarne tendencje w państwach postjugosłowiańskich, «Studia Politologiczme» 2018, vol. 47.
41.
Wojtaszczyk K.A., Stawarz P., Wiszniewska-Grzelak J. (red.), Zmierzch demokracji liberalnej?, Warszawa 2018.