„Ujawnić i izolować” – losy policjantów
obozów juchnowskiego i kozielskiego
(lipiec 1940– czerwiec 1941)
Więcej
Ukryj
1
Instytut Nauk Społecznych i Bezpieczeństwa
Wydziału Humanistycznego Uniwersytetu Przyrodniczo-Humanistycznego
w Siedlcach
Data publikacji: 16-12-2019
Studia Politologiczne 2019;51
SŁOWA KLUCZOWE
STRESZCZENIE
Artykuł poświęcony jest losom polskich policjantów więzionych w obozach jenieckich
NKWD juchnowskim i kozielskim. Ukazuje wielki nacisk ludzi oddanych Stalinowi
na funkcjonariuszy operacyjnych NKWD, mających wykonać pracę polegającą na
ujawnieniu i izolowaniu tych, którzy nie godzili się na jakąkolwiek współpracę
z władzami radzieckimi, prowadzili działalność kontrrewolucyjną i myśleli
o odbudowie niepodległej Polski. Obrazuje kolejność odgórnie podejmowanych
decyzji, a następnie realizowanych w obozach, między obozami oraz między obozami
i więzieniami. Przedstawienie decyzji mających na celu wykrycie „niebezpiecznych”
policjantów pozwoliło wykazać, jak wielką wagę kierownictwo NKWD przywiązywało
do ludzi zajmujących kierownicze stanowiska w Policji Państwowej. Wykazano,
że o ile zdemaskowanych policjantów przemieszczano z obozu juchnowskiego
do kozielskiego lub z obu jednostek bezpośrednio do więzień, o tyle w stosunku
do wszystkich policjantów podjęto decyzję wywiezienia ich do przymusowej
katorżniczej pracy mającej na celu nie tylko poniżenie, ale również powodującej
powolną śmierć.
INFORMACJE O RECENZOWANIU
Sprawdzono w systemie antyplagiatowym
REFERENCJE (21)
1.
Abarinow W., Oprawcy z Katynia, Kraków 2007.
2.
Archiwum Akt Nowych w Warszawie, Hover Instytutom, Kolekcja Andersa, IV–58 ( 493–497); IV–58 (649–650); IV–58 (579–580).
3.
Archiwum Wschodnie w Warszawie, sygn. II/641; sygn. I/1154.
4.
Centralne Archiwum Wojskowe w Warszawie, sygn. VIII 800.20.355; VIII 800.20.450.
5.
Fałdowska M., Obóz polskich jeńców wojennych w Kozielsku (wrzesień 1939–maj 1940), Siedlce 2013.
6.
Fałdowska M., Ponojska „odyseja” polskich jeńców na Wschodzie, [w:] M. Wiśniewska (red.), Wojskowość – bezpieczeństwo – wychowanie. Księga jubileuszowa profesora Lecha Wyszczelskiego w 70. rocznicę urodzin, t. 2, Siedlce 2012.
7.
Fałdowska M., Rejestracja jeńców wojennych w obozie juchnowskim (lipiec 1940–czerwiec 1941), Opole 2017.
8.
Fałdowski M., Zagłada polskich policjantów więziennych w obozie specjalnym NKWD w Ostaszkowie (wrzesień 1939–maj 1940), Szczytno 2016.
9.
Gałek B., Starobielsk: obóz jeniecki NKWD, wrzesień 1939–maj 1940, Warszawa 2014.
10.
Instytut Polski i Muzeum im. gen. Sikorskiego w Londynie, Kol. 12/5/4.
11.
Jaczyński S., Ocaleni od zagłady. Losy oficerów polskich ocalałych z masakry katyńskiej, Warszawa 2012.
12.
Jeńcy w Griazowcu i Suzdalu. Alfabetyczne wykazy 3640 jeńców wojennych z 1939 r. – Polaków i przedwojennych obywateli polskich innych narodowości – przetrzymywanych w sowieckich obozach w Griazowcu i Suzdalu, Warszawa 1998, „Indeks Represjonowanych”, t. 5.
13.
Katyń. Dokumenty zbrodni, W. Materski i in. (red. nauk. i oprac.), t. 2 – Zagłada, marzec–czerwiec 1940, red. A. Belerska, Warszawa 1998.
14.
Katyń. Dokumenty zbrodni, W. Materski i in. (red. nauk. i oprac.), t. 3 – Losy ocalałych, lipiec 1940–marzec 1943, red. A. Belerska, Warszawa 2001.
15.
Lebiediewa N., Katyń. Zbrodnia przeciwko ludzkości, Warszawa 1997.
16.
Lebiediewa N., Operacyja po „rozgruzke” speclagerej, [w:] Katynskaja drama. Kozielsk, Starobielsk, Ostaszków: sud’ba intiernirowannych polskich wojennosłużaszczich, Moskwa 1991.
17.
Nieznany łagier we wsi Ponoje, opr. J. Maroszek, „Sybirak” 1999, nr 21.
18.
Pieńkowski T., Działania NKWD w Związku Sowieckim po czerwcu 1940 r. wobec polskich żołnierzy internowanych po 17 września 1939 r., „Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo- Wschodniej” 2004, t. 39.
19.
Pietrow N., Poczet katów katyńskich, Warszawa 2015.
21.
Zbrodnia katyńska. Bibliografia 1940–2010, opracowanie, red. I. Kowalska, E. Pawińska, wstęp M. Tarczyński, Warszawa 2010.