„Królestwo Regencyjne”.
Quasi-monarchistyczny epizod
na drodze do Rzeczypospolitej niepodległej
1
Wydział Nauk Społecznych, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski
2
Wydział Nauk Politycznych i Studiów Międzynarodowych, Uniwersytet Warszawski
3
Wydział Nauk Politycznych
i Studiów Międzynarodowych, Uniwersytet Warszawski
Data publikacji: 13-02-2024
Studia Politologiczne 2024;71
SŁOWA KLUCZOWE
system politycznyinstytucje politycznerok 1918PolskaWielka WojnaTymczasowa Rada StanuRada Regencyjna
STRESZCZENIE
Przedmiotem artykułu jest zasygnalizowanie wybranych problemów związanych
z budową systemu politycznego przyszłego państwa polskiego w 1918 r. Równolegle do
budowy systemu politycznego trwały zmagania o niepodległość i granice odradzającego się
po 123 latach niewoli państwa. Dla procesu kształtowania się systemu politycznego istotne
znaczenie miało powstawanie ośrodków władzy i instytucji politycznych w warunkach
zmian geopolitycznych ostatniej fazy Wielkiej Wojny 1914–1918. Zasadniczymi ogniwami
na tej drodze były Tymczasowa Rada Stanu i Rada Regencyjna.
INFORMACJE O RECENZOWANIU
Sprawdzono w systemie antyplagiatowym
REFERENCJE (95)
1.
Affek M., Kwestia kandydatur do tronu polskiego w czasie I wojny światowej, «Pro Fide Rege et Lege» 1999, nr 1 (33).
8.
Dębski S., Długołęcki P., Polskie dokumenty dyplomatyczne. 1918 listo pad–grudzień, Warszawa 2008.
11.
Drymmer W.T., W służbie Polsce. Wspomnienia żołnierza i państwowca z lat 1914–1947, Kraków 2014.
12.
Dziennik Juliusza Zdanowskiego, t. I: 22 VI 1915–29 IV 1917, t. II: 15 X 1918–23 VI 1919, przedmowa i oprac.: J. Faryś, T. Sikorski, H. Walczak, A. Wątor, Szczecin 2013.
14.
Garlicki A., Geneza Legionów. Zarys dziejów Komisji Tymczasowej Skonferedowanych Stronnictw Niepodległościowych, Warszawa 1964.
17.
Gaul J., Makiłło D., Przystanek na drodze do niepodległości: działalność Rady Regencyjnej w latach 1917–1918, Warszawa 2018.
18.
Giza A., Ponikowski Antoni, [w:] M. Baumgart, H. Walczak, A. Wątor (red.), Ministrowie Polski Niepodległej 1918–1945, Szczecin 2001.
19.
Giza W., Stanisław Głąbiński – przedstawiciel kierunku historycznego na Uniwersytecie Lwowskim, «Zeszyty Naukowe Akademii Ekonomicznej w Krakowie» 2004, nr 650.
20.
Górecki D., Pierwsza Władza Suwerenna w odrodzonej Polsce, [w:] W.L. Ząbek (red.), Twórcy Niepodległości. Praca zbiorowa, Warszawa 1999.
21.
Hirsz Z.J., II Rzeczpospolita (narodziny, ustrój konstytucyjny, zmierzch), Białystok 1994.
22.
Jabłonowski M., Cisowska-Hydzik D. (opracowanie, wybór i przygotowanie do druku),.
24.
Jabłonowski M., Jakubowski W., Military Aspects of the Dispute Between Poland and Lithuania over the North-Eastern Borderlands (1919–1920): Polish Perspective, «Istorija» (Vytauto Didzioju Universitetas Kaunas) 2022, t. 125, nr 1.
25.
Jabłonowski M., Jakubowski W., Jajecznik K. (opracowanie, wybór i przygotowanie do druku), Ku Rzeczypospolitej demokratycznej. Polska debata ustrojowa 1917–1921, Pułtusk–Warszawa 2015.
26.
Jabłonowski M., Janowski W., Sołtysiak G. (wybór i przygotowanie do druku), Ostatnia prosta. Rząd Józefa Świerzyńskiego październik-listopad 1918. Dokumenty i materiały, opracowanie, Warszawa 2018.
27.
Jabłonowski W., Chrzanowski Zygmunt, [w:] Polski Słownik Biograficzny, t. III, 1937.
28.
Jabłoński M. (oprac.), Rola Krakowa w odzyskaniu niepodległości: znaczenie Rady Regencyjnej w uformowaniu ustroju państwa polskiego, Kraków 2017.
29.
Jajecznik K., Wizja systemu politycznego w myśli państwowej Stanisława Głąbińskiego,«Rocznik Nauk Politycznych» 2005, nr 1.
30.
Jakubowski W., Jajecznik K., Polska debata ustrojowa w latach 1917–1921. Perspektywa politologiczna, Warszawa–Pułtusk 2010.
31.
Jakubowski W., Jajecznik K., U źródeł demokracji w Polsce XX wieku. Debata konstytucyjna w Polsce 1918–1921, «Rocznik Nauk Politycznych» 2007, nr 10.
32.
Jakubowski W., Słomka T. (red. nauk.), Państwo i kultura polityczna – doświadczenia polskie XX wieku. Studia i rozprawy, Pułtusk 2008.
33.
Jakubowski W., Słomka T., Konstytucyjne organy władzy RP w latach 1989–2011 na tle polskich tradycji polityczno-ustrojowych XIX i XX wieku, Warszawa 2011.
34.
Jakubowski W., Słomka T., Polskie tradycje polityczno-ustrojowe XIX i początku XX wieku, [w:] Konstytucyjne organy władzy RP w latach 1989–2011 na tle polskich tradycji polityczno-ustrojowych XIX i XX wieku, Warszawa 2011.
35.
Jakubowski W., Zamęcki Ł., Metodologia badań politycznych, [w:] W. Jakubowski, P. Załęski, Ł. Zamęcki, Nauki o polityce. Zarys koncepcji dyscypliny, Pułtusk 2013.
36.
Jezierski A., Historia Polski w liczbach. Państwo i społeczeństwo, t. I, Warszawa 2003.
37.
Jędrzejewicz W., Cisek J., Kalendarium życia Józefa Piłsudskiego 1867–1935, t. I–IV, Łomianki 2006/2007.
38.
Kakowski A., Z niewoli do niepodległości. Pamiętniki, red. i oprac.: T. Krawczak, R. Świętek, Kraków 2000.
43.
Kofman J., A. Wierzbicki, [w:] A. Mączak (red.), Encyklopedia historii gospodarczej Polski do 1945 roku, Warszawa 1981.
44.
Kołodziejczyk A., Niemojowski Wacław (1865–1939), [w:] A. Garlicki i in. (red.), Encyklopedia Historii Drugiej Rzeczypospolitej, Warszawa 1999.
46.
Kozicki S., Pamiętnik 1876–1939, oprac., przedmowa i przypisy M. Mroczko, Słupsk 2009.
47.
Kumaniecki W.K., Odbudowa państwowości polskiej. Najważniejsze dokumenty 1912–styczeń 1924, Warszawa 1924.
49.
Landau Z., Steczkowski Jan Kanty (1862–1929), [w:] A. Mączak (red.), Encyklopedia Historii Gospodarczej Polski do 1945 roku, t. II, Warszawa1981.
50.
Legutko G., Sadowska I., Bojownicy polskiej sprawy. Wacław Sieroszewski i Gustaw Daniłowski wobec myśli i czynu Józefa Piłsudskiego. Wybór materiałów z lat 1898–1943,Kielce 2007.
52.
Łuczak A., Społeczeństwo i państwo w myśli politycznej ruchu ludowego II Rzeczypospolitej, Warszawa 1981.
53.
Majchrowski J. (red.), współpraca: G. Mazur, K. Stepan, Kto był kim w Drugiej Rzeczypospolitej,Warszawa 1994.
54.
Malinowska I., Polskie centrum parlamentarne w latach 1919–1926, «Przegląd Historyczny» 1990, nr 3–4.
56.
Milewska W., Nowak J.T., Zientara M., Legiony Polskie 1914–1918. Zarys historii militarnej i politycznej, Kraków 1998.
58.
Morawski W., Władysław Grabski premier rządu polskiego 23 VI–24 VII 1920, 19 XII 1923–14 XI 1925, [w:] A. Chojnowski, P. Wróbel (red.), Prezydenci i premierzy II Rzeczypospolitej, Wrocław–Warszawa 1992.
59.
Myjak J., Z redakcyjnego archiwum. O Józefie Świeżyńskim opowieść, «Wiadomości Lipnickie» 2011, nr 3.
61.
Nałęcz T., Sprawa polska w czasie I wojny światowej: materiał pomocniczy dla nauczycieli historii, Warszawa 1982.
62.
Narodziny niepodległości w Galicji (1918–1919). Wybór dokumentów z archiwów lwowskich, oprac., wstęp i przypisy M. Przeniosło, Kielce 2007.
63.
Pajewski J. (oprac.), Pamiętnik księżnej Marii Zdzisławowej Lubomirskiej 1914–1918, Poznań 2002.
65.
Państwo i prawo w polskiej myśli konserwatywnej do 1939 roku, wybór, wstęp i przypisy B. Szlachta, Warszawa 2002.
66.
Pobóg-Malinowski W., Najnowsza historia polityczna Polski 1914–1939, cz. 1 i 2, Gdańsk 1990.
67.
Powstanie II Rzeczypospolitej. Wybór dokumentów 1866–1925, red. H. Janowska, T. Jędruszczak, Warszawa 1981.
68.
Protokoły posiedzeń rządów Rady Regencyjnej Królestwa Polskiego 1917–1918, cz. 1–3, wprowadzenie Z.J. Winnicki, opracowanie i przygotowanie do druku: M. Jabłonowski, W. Janowski, G. Sołtysiak, Warszawa 2019/2020.
72.
Rum M.S., Józef Englich, [w:] Wielkopolski Słownik Biograficzny, Warszawa–Poznań 1981.
75.
Sejda M., Polska na przełomie dziejów. Fakty i dokumenty, t. I–II, Poznań–Warszawa 1927.
76.
Sibora J., Między zniewoleniem a niepodległością: z dziejów przedstawicielstwa Rady Regencyjnej w Moskwie, Gdańsk 2001.
77.
Sierpowski S., Źródła do historii powszechnej okresu międzywojennego, t. I: 1918–1926, Poznań 1989.
78.
Skowroński T., Pamiętniki 1914–1939. Student w Szwajcarii. Dyplomata w wolnej Polsce, Pruszków 1999.
79.
Sobczak M., Stosunek Narodowej Demokracji do kwestii żydowskiej w latach 1914–1919, Wrocław 2008.
80.
Stawecki P., Słownik biograficzny generałów Wojska Polskiego 1918–1939, Warszawa 1994.
81.
Stepnik K., Gabryś M. (red.), Nacjonalizm polski do 1939 roku. Wizje kultury polskiej i europejskiej, Lublin 2011.
85.
Szawłowski R., Najwyższe państwowe organy kontroli II Rzeczypospolitej, Warszawa 2004.
86.
Szklarska-Lohmanowa A., Puławski Franciszek Jan (1875–1956), [w:] Polski Słownik Biograficzny, t. XXIX, Warszawa–Kraków 1986.
87.
Szymanek J., Tradycje konstytucyjne. Szkice o roli ustawy zasadniczej w społeczeństwie demokratycznym, Warszawa 2006.
89.
Wierzbicki A., Żywy Lewiatan. Wspomnienia, wstęp i oprac. P. Wierzbicki, Warszawa 2001.
91.
Winnicki Z.J., Rada Regencyjna Królestwa Polskiego i jej organy (1917–1918), Wrocław 2017.
94.
Wołos M., Ministrowie spraw wojskowych Jan Wroczyński 16 I–27 II 1919 oraz Józef Leśniewski 27 II 1919–9 VIII 1920, [w:] M. Jabłonowski (red. nauk.), Ministrowie spraw wojskowych 1918–1944. Z badań nad polityka wojskową Polski, Pułtusk 2005.
95.
Zamoyski J., Powrót na mapę. Polski Komitet Narodowy w Paryżu 1914–1919, Warszawa 1991.
Udostępnij
ARTYKUŁ POWIĄZANY
| ISSN: | 1640-8888 |
Czasopismo naukowe «Studia Politologiczne» uzyskało dofinansowanie z Ministerstwa Edukacji i Nauki w ramach programu „Rozwój Czasopism Naukowych” (projekt numer RCN/SN/0713/2021/1). Wysokość otrzymanego dofinansowania wynosi 79 607 zł. Celem projektu jest realizacja działań zmierzających do podniesienia poziomu praktyk wydawniczych i edytorskich, zwiększenia wpływu Czasopisma na rozwój nauki oraz dalszego zwiększania prestiżu Czasopisma w międzynarodowym obiegu naukowym. Okres realizacji projektu wynosi 24 miesiące.
© 2006-2024 Journal hosting platform by Bentus
Przetwarzamy dane osobowe zbierane podczas odwiedzania serwisu. Realizacja funkcji pozyskiwania informacji o użytkownikach i ich zachowaniu odbywa się poprzez dobrowolnie wprowadzone w formularzach informacje oraz zapisywanie w urządzeniach końcowych plików cookies (tzw. ciasteczka). Dane, w tym pliki cookies, wykorzystywane są w celu realizacji usług, zapewnienia wygodnego korzystania ze strony oraz w celu monitorowania ruchu zgodnie z Polityką prywatności. Dane są także zbierane i przetwarzane przez narzędzie Google Analytics (więcej).
Możesz zmienić ustawienia cookies w swojej przeglądarce. Ograniczenie stosowania plików cookies w konfiguracji przeglądarki może wpłynąć na niektóre funkcjonalności dostępne na stronie.
Możesz zmienić ustawienia cookies w swojej przeglądarce. Ograniczenie stosowania plików cookies w konfiguracji przeglądarki może wpłynąć na niektóre funkcjonalności dostępne na stronie.
